Als De Nachtvalk Slaapt -

Title: Als De Nachtvalk Slaapt
Source: Muziekkrant OOR nr. 10 (The Netherlands), Peter van Bruggen. May 16, 1979. Photography Kees Tabak. Thanks to Gert-Jan Klanderman for donating scans
Date: early April 1979, published May 16, 1979.
Keywords: touring, public image, Paul Hampton, childhood.

Magazine front cover: Muziekkrant OOR nr. 10. May 16, 1979.

Accompanying pictures

Source: Muziekkrant OOR magazine (The Netherlands) nr 2. May 16, 1979. Date: Early April 1979, The Netherlands. Credits: photography by Kees Tabak. Thanks to Gert-Jan Klanderman for donating scan

Als De Nachtvalk Slaapt

'Kijk, de nachtvalk slaapt nu', zegt de verzorger. De bezoekers zijn op een verkeerd moment gekomen. Maar ook als ze vier uur later bij de kooi waren verschenen, als de duisternis de schaduw achter de nachtvalk weggezogen had, was hij nog een verstijfd monument geweest. Sommigen weten hoe hij ooit geweest is, en het staat te lezen op een metalen bordje op het hek. Maar nu.... nachtvalken moeten in vrijheid leven. Als je ze opsluit om ze aan publiek te kunnen laten zien, sterven ze langzaam af.

Door Peter van Bruggen

Ik reik Tom Waits een beugelflesje bier aan, terwijl hij meer dood dan levend poseert bij de moderne digitalen van een self service station aan een autoweg die voor hem nergens vandaan komt en nergens toe leidt. Hij zet het haastig aan zijn mond.

Later vertelt hij me in zijn slaap hoe hij ooit een barpianist geholpen heeft
'In 't Sanbore House, daar zit wel eens een pianist uit Chicago, Jack, en die vind ik erg goed. Ik ben er op nieuwjaarsavond geweest en terwijl hij Silent Night speelde en al die andere christmas carols als Jingle Bells vertelde hij tussendoor over de bus die hij straks niet zou kunnen betalen en de kinderen die toch moesten leren, maar voor wie hij het schoolgeld niet kon opbrengen. Dan voelde je je zo rot.. ik heb tussen die liedjes door op ��n avond bij mekaar 75 dollar bij hem neergelegd denk ik.' En dat was dan nog een gewone barpianist. Armoede is armoede, een piano is vals of een beetje vals en je bent in slaap gevallen als je niet meer weet dat je een fles in je handen hebt. Maar er is een erger bestaan bedenkbaar. Bijvoorbeeld: een bestaan waarbij je in ��n jaar in het voorprogramma van Frank Zappa moet spelen voor vele duizenden mensen in nachtmerries van hallen; of als opwarmer moet fungeren voor de band Poco, en geconfronteerd wordt met een uiterst vijandig publiek; of een optreden hebt in New Orleans en ineens moet toezien hoe Roger McGuinn, Joan Baez en Kinky Friedrnan in het kader van de Rolling Blunder Revue bezit nemen van de club, jou geheel verontachtzamend. Om nog maar te zwijgen van de hotels waarin de nachtportier Deathledge heet, van de Grote Liefdes die je achter moet laten in een stad waarvan je vergeten bent de naam te vragen, en de dorpen waar om vier uur 's ochtends al nergens meer een Penthouse te krijgen is. En je krijgt steeds meer succes met je songs over de tragiek van de barpianist, tot ze uiteindelijk een hoekje voor je moeten inrichten in een flinke hal. Je moet op ��n dag vier verschillende mensen vertellen wie je in diepste wezen bent, en drie van de vier willen het eigenlijk niet weten. Iemand wil je een benzinepomp laten pijpen voor de foto maar je kunt ook een oud dametje helpen met oversteken. Voor een radioprogramma dat je niet kunt kennen moet je om zes uur 's avonds doen of je aan het ontbijt zit en het ergste is dat dat meestal ook wel klopt. Je hebt een manager die Herb Cohen heet en ooit Frank Zappa voor vijf miljoen schijnt te hebben opgelicht, toen hij diens belangen nog behartigde. Het enige dat je weet is dat je hem hebt leren kennen in de tijd dat hij ook Country Joe & The Fish, Alice Cooper, Linda Ronstadt en Captain Beefheart managede, en dat hij je bij die eerste gelegenheid tien dollar te leen vroeg.... maar dat er nog heel wat moet gebeuren voor hij je �berhaupt voor een dergelijk magistraal bedrag zal kunnen tillen. En dat je je hebt voorgenomen om je volgende album een rock album te laten zijn, met een gewone band. Zalig zijn de armen van geest en de barpianisten. 'Ik moet wel in grotere zalen spelen', hoor ik hem vanuit de laagste frekwenties ooit bij mensen gemeten zeggen, 'Voor het geld. Geld geld geld geld. Ik speel met een band die ik salaris moet betalen. Ik moet het transport betalen, de hotels, de lichten, de managers, de agenten, de uitgever. Die hele catastrofe moet betaald worden.'

We hangen ruim een uur tegenover elkaar, op weer zo'n hotelkamer. In het begin zal hij nog een flink eind doorpraten in een halve slaap/ waaktoestand, maar tegen het einde van het uur zal het brommende gelispel nauwelijks meer in welke grammaticale regels dan ook te vangen zijn, en twijfel ik of ik nog eens zal inschenken of op mijn tenen de kamer zal verlaten om geen slapende nachtvalken wakker te maken. Weer een uur later zal hij lusteloos en timide op de bar van het hotel hangen en uiteindelijk als een klein kind woorden met iemand krijgen en op de gang gaan zitten. Wie stopt zo'n man behoorlijk in bed?

Word je gemakkelijk verliefd?
'Oh sure, I've been in love before you know. Het is een beetje alsof je op de spoorbaan staat te wachten tot je trein eraan komt. Tot je onder de trein gesleurd wordt en al je botten laat kraken. En zo gauw je uit het ziekenhuis weg mag, ren je weer naar de spoorbaan toe en je wacht op de volgende trein.'

Wanneer kwam jouw eerste trein langs?
'Ze droeg een beugeltje en ze heette Barbara. Barbara Webster. Ze droeg angora truien. Ik had er eerst vreselijke moeite mee, met meisjes. Was eigenlijk erg vervelend en bot. Ze heeft me uiteindelijk ingeruild voor mijn beste vriend Danny Greider die klarinet speelde. Uiteindelijk is ze met hem getrouwd en hebben ze kinderen gekregen, dus.... Ze was zo'n mooi stukje vakwerk. Maar ach, wat maakt het uit.'

Schenk je mij in of schenk ik jou in? Heb je wel eens straatlengtes achter iemand aangelopen met de blik op oneindig?
'Ja. Maar de droom is altijd zoeter dan de smaak zelf. Je volgt haar een hele straat lang, je denkt dat je verliefd bent, je leert haar kennen, en dan merk je dat ze een narcotica probleem heeft, al zeven keer heeft geprobeerd zelfmoord te plegen, en in zevenendertig weeshuizen heeft gezeten. Maar met mij is het niet anders. Iemand kan die problemen ook met mij krijgen. Ik ben bijvoorbeeld altijd net bezig de stad uit te gaan. Het is moeilijk om iemand te vinden die jou kan tolereren en die jij ook nog kunt tolereren. Ik weet niet of ik iemand zou kunnen vinden met wie ik de rest van m'n leven wil doorbrengen. Ik vind misschien wel iemand met wie ik dat zou kunnen, maar zou zij dat ook kunnen. Ik reis voortdurend, dus dat is erg moeilijk. Je moet echt voortdurend in de buurt zijn als je aan een relatie wilt bouwen. Trouwens, wat verliefd zijn betreft: I don't fall in love as easily as I fall out of love.'

Je bent geboren op de achterbank van een taxi. De perfecte start van Tom Waits.
'Jaah haha, tenminste, als ik mijn vader mag geloven.'

En toen?
'Ik ben opgegroeid in verschillende steden. Mijn vader was leraar Spaans op middelbare scholen. Ze zijn al gescheiden toen ik heel jong was, mijn ouders. Ik heb bij mijn moeder en mijn twee zusters gewoond. Was de man in huis. Heb ook gewacht met weg te gaan tot ik wist dat ze een beetje rond konden komen.'

En nu al weer vijf jaar: het Tropicana Motor Hotel.
'Ik hou het er nog steeds uit. Er zitten veel verschillende mensen. Gezinnetjes op vakantie vind je er nauwelijks. Oorspronkelijk was Sandy Cofax de eigenaar, dat was een pitcher van de Los Angeles Dodgers in de jaren vijftig. Maar het is een beetje bergafwaarts gegaan met hem.'

NACHTVALK (NACHTHAVIK, NIGHTHAWK, N. Am., Eur., Aus.) De nachtvalk komt uitsluitend voor in grote steden. Bouwt geen nest, en leeft weliswaar als eenden en kraaien in groepen, maar de onderlinge verbondenheid is losser en afhankelijk van een zeer eigenaardig stelsel van ongeschreven regels. De nachtvalk leeft onder kunstlicht, vertoont een zeer eigenzinnig gedrag en gedraagt zich voortdurend agressief tegenover de andere mannetjes in de groep om in de gratie van de wijfjes te komen. De nachtvalk drinkt Bourbon en speelt piano maar mag niet gevoederd worden.

Jou hoorde ik daarentegen tegen iemand zeggen dat je misschien wel wilde gaan trouwen.
'Ik denk erover. Ik ben juist 29 geworden. Dan wordt dat wel iets waarover je eens na moet gaan denken, ha. Het is gewoon iets waarover je moet gaan denken als je 29 bent.'

Zou 't veel verschil maken?
'Voor mij wel geloof ik. Ik voel er niet zoveel meer voor om snel en meeslepend te leven, jong te sterven en met een prachtig lichaam te liggen opgebaard. Ik denk tegenwoordig een beetje aan mijn gezondheid.'

Je hebt anders nog wel de naam een expert in Highland Malt en hoeren te zijn.
'Zeggen ze dat van mij? Neem me niet kwalijk! Ik ben trouwens nog nooit een hoer tegengekomen die ik niet prima vond. Misschien ligt dat hier anders. Er zijn vreselijk veel aardige meisjes onder hoeren. Trouwens, bedoel je met hoer hetzelfde als prostitu�e? Er is wel duidelijk verschil h�. Een prostitu�e vraagt geld en een hoer niet.'

Heb ik 't altijd bij de verkeerde personen gezocht...
'Hoeren zijn goedkoper.'

Je ziet er niet gelukkig uit.
'Ik b�n niet gelukkig. Ik voel me ge�rriteerd. Ik wil teveel. Dat reizen zou heel goed kunnen zijn, als ik een beetje on the loose zou kunnen zijn, maar ik zit vast aan een strak schema. Ik heb gewoon mijn slechte momenten, dat is alles, en op dat moment kom jij binnenwandelen.'

De fles is leeg...
'We hebben allemaal onze bergen en dalen.'

Je zit nu in een dal.
'Ik zit nu in Amsterdam. Zou dat een berg of een dal zijn?'

Voor de een is het een berg, voor de ander een dal.
'De een z'n berg is de ander z'n dal.'

Vertel eens iets meer over je jeugd....
'Ik ben opgegroeid op Kentucky Avenue, onder andere. Repareerde altijd de fietsen van andere kinderen. Mijn beste vriend heette Charlie DeLisle. Zijn vader had een aangepaste schoen, met zo'n hoog houten platform eronder, omdat ��n been korter was dan het andere. Ik heb veel gevochten. Vooral in de tijd dat ik op school zat. De school zelf zag ik helemaal niet zitten, Ik was er totaal niet in ge�nteresseerd. Ik vond niks leuk, het enige wat ik nog een beetje leuk vond was het moment dat de school uitging.'

Wat ging je dan doen?
'Sigaretten uit auto's jatten, achter meiden aanzitten, vogels van hun tak schieten, sigaretten roken, vieze blaadjes kijken...'

Dat doe je nu nog fanatiek h�?
'Ja. Het was mijn eerste kennismaking met het geschreven woord, waar ik enig plezier aan beleefde. Playboy. Niet dat ik die bladen serieus neem hoor ....'

Ben je erg op jezelf?
'Ik leef op mezelf ja, in het hotel. Met vrienden in de buurt. En mijn vader woont aan de andere kant van de stad, mijn zuster woont in Boston, en ik heb nog een zuster in San Diego wonen. Ik zie ze bijna nooit. Mijn vader wel. Ik zie hem zo vaak als ik kan. We kunnen erg goed met elkaar opschieten. Hij is gek op mijn muziek. Komt naar bijna al mijn concerten toe, brengt zijn vrienden mee. Zit vorstelijk, op de eerste rij, neemt drank mee, geniet er echt van. Weet je, deze business.... it's making an old cranky motherfucker of me, that's what it's doing.' The dream is always sweeter than the taste. Het is een soort script. Met kerstmis ben ik er aan begonnen. Ik schrijf het samen met een vriend van me, Paul Hampton, acteur en songschrijver is ooit stafschrijver voor Burt Bacharach geweest. Het is het verhaal van een handelaar in tweedehands auto's, Jack Fairley Fairchild, en een ouwe vriend van 'm, Domino Fidora, en hoe ze weer bij mekaar terecht komen op oudejaarsavond. Ik heb nog nooit aan zoiets gewerkt, erg moeilijk hoor. Dat was een hele uitdaging voor me, heel bevredigend ook.'

Een willekeurige bar in San Diego. 'Is Torn Waits toevallig hier?' Nee, hij is er niet. Men verwijst mij naar de dierentuin. Derde kooi rechts, de nachtvalk.

Maar niet teveel lawaai maken, want hij slaapt.

Notes:

N/A