Title: Tom Waits, Een Zwerver Verliefd Source: Muziekkrant OOR (The Netherlands) nr. 7, p. 17 by Bert van de Kamp. April 8, 1981. Photography: Kees Tabak. Thanks to Gert-Jan Klanderman for donating scans Date: Published: April 8, 1981. Keywords: One From The Heart, Francis Ford Coppola, Gene Kelly Magazine front cover: Muziekkrant OOR, nr. 7. April 8, 1981

Accompanying picture

Muziekcentrum Vredenburg, Utrecht (The Netherlands). Early April, 1981. Photography: Kees Tabak

Tom Waits, Een Zwerver Verliefd

Het podium is spaarzaam verlicht. Een sjofel gekleed mannetje zit als een bultenaar achter de piano, de rand van de hoed over de ogen, grimassen, handen als reuzespinnen over de toetsen, een stem als kolengruis.

'Sticks and stones will break my bones, but I always will be true...' Tom Waits stelt zelden teleur. Slechts begeleid door de akoestische bas van Greg Cohen en het lyrische tenor-geluid van de in Nederland wonende zwarte jazz-saxofonist Terry Edwards wordt een zeer bijzondere sfeer gecre�erd, die voor de volle duur van het concert wordt vastgehouden. Het wordt het langste optreden van de Europese tournee: pas na drie toegiften en bijna 3 uur doorgaan wordt er een punt achter gezet. Een indrukwekkende reeks hoogtepunten uit Waits' rijke oeuvre is dan de revue gepasseerd: San Diego Serenade, The Heart Of Saturday Night, Muriel, Heartattack And Vine, On The Nickel maar geen Ol' 55, geen Martha en geen I Hope That I Don't Fall In Love With You, want die nummers zijn van te lang geleden. In tegenstelling tot veel van zijn bewonderaars beschouwt Waits zijn eerste album, Closing Time, als het werk van een beginner, een jeugdzonde bijna. Is een artiest wel de beste beoordelaar van zijn werk?

Het is tijd om het met Tom over deze en andere zorgwekkende kwesties te hebben, krijgen we niet. Tom heeft zijn nieuwverworven bruid bij zich, de tournee is een soort honeymoon. Bovendien hebben botte buitenlandse collega's de sfeer grondig bedorven. Tom kan geen journalist meer zien. Wanneer ik bij het etentje na afloop van het concert tegenover hem aan tafel plaatsneem, kijkt hij me van onder zijn stoffige hoedje schuw en wantrouwend aan. Hij grijpt de hand van de engelachtige Kathleen, die verlegen maar vriendelijk lachend naast hem zit. Het gaat hem nogal moeilijk af. De man van Better Off without A Wife en andere huwelijksvijandige teksten moet nog wat wennen aan deze nieuwe levenssituatie. De berichten als zou hij meteen ook maar gestopt zijn met sigaretten en Whisky zijn slechts ten dele waar. Hij beperkt zich wat het drinken betreft tot wijn, maar hij rookt nog altijd als een schoorsteen. Het uitwisselen van ervaringen in Ierland moet het ijs doen breken. Tom en Kathleen zijn beide van Ierse afkomst en hebben juist een paar wittebroodsweken doorgebracht op dit fascinerende eiland. Het regent er bijna het hele jaar door, maar Tom kan dat niet anders zien dan aangenaam. De regenachtige sfeer in veel van zijn nummers maken dat begrijpelijk.

LAS VEGAS
Is Tom Waits veranderd? Tijdens het concert was daar geen spoor van te zien. Ik herinner me de vragen van een collega journalist, twee jaar geleden: 'Kun je jezelf voorstellen als getrouwd man?' 'Yeah, ik geloof dat ik daar wel een beeld van heb, maar ik weet het niet... het schijnt iedere keer weer tegen te vallen. Het is als met een droom, die altijd zoeter smaakt dan de werkelijkheid. Maar ik ben niet koudbloedig. Ik zou best ooit een huis en een paar kinderen willen hebben.'
Dat soort dingen gaat soms sneller dan je denkt. Niemand heeft het eigen levenslot volledig in de hand. Ook Tom Waits niet.
Geboren op 7 december 1949 op de achterbank van een taxi op weg naar het ziekenhuis. Jeugd in San Diego. Kopjes wassen in hotels, portier, chauffeur, leven van de dag in de dag, zoals de helden in de boeken van Jack Kerouac.
'Tijdens de jaren zestig was ik in een lange winterslaap,' heeft hij eens gezegd. Wat er toen door velen van zijn generatie overhoop is gehaald, schijnt hem inderdaad ongemoeid te hebben gelaten. Waits lijkt zich veeleer met de generatie v��r hem ge�dentificeerd te hebben: de Franse existentialisten (Camus, Sartre) en de Amerikaanse Beatniks (Kerouac, Ginsberg, Corso). Als songschrijver/entertainer grijpt Waits regelrecht terug op de jazz-and-poetry traditie van de jaren vijftig. Zijn muzikale wortels liggen nog dieper: Irving Berlin, George Gershwin, Cole Porter ...
Het was dan ook geen gering compliment toen niemand minder dan Gene Kelly hem onlangs rechtstreeks met deze groten van de Amerikaanse songtraditie vergeleek. Waits ontmoette Kelly bij het werken aan de soundtrack voor de nieuwe Francis Ford Coppola (Godfather, Apocalypse Now)-film One From The Heart. Een lovestory tegen de achtergrond van de glamour en de goklust van Las Vegas. Het schijnt dat Coppola na het horen van het duet tussen Waits en Bette Midler I Never Talk To Strangers van de elpee Foreign Affair onmiddellijk geroepen heeft: 'Deze twee wil ik hebben!'
Helaas bleek Midler verhinderd (haar rol werd overgenomen door Crystal Gayle), maar Tom nam het aanbod dankbaar aan.

ROMANTICUS
Het was niet zijn eerste filmuitstapje. Hij schreef muziek voor Sylvester Stallone's Paradise Alley, waarin hij ook nog een klein rolletje speelde, en voor Ralph Waites' On The Nickel.
'Het schrijven voor films is een totaal andere discipline. Het was een uitdaging die ik graag aannam, ook al betekende het dat ik vaak 's ochtends om zeven uur al mijn bed uit moest om achter de schrijftafel te gaan zitten. Het werken met mensen als Gene Kelly en Francis is een geweldige ervaring. Ik neem hun kritiek dan ook erg serieus, daartegenover staat dat ze mij laten meedenken over bepaalde sc�nes. In veel gevallen hebben ze zelfs de sc�nes aangepast aan mijn muziek, zoals je weet is het meestal andersom.'
De soundtrack is niet geheel instrumentaal, het zijn songs, die samen Waits eerstvolgende album zullen vormen.
'Dit weekend moet ik nog in Engeland optreden en maandagmiddag heb ik alweer een afspraak met Francis. We hebben nog precies elf dagen om alles af te ronden!
Hij trekt hier een heel zuinig gezicht alsof hij het zeer zwaar inziet. Zijn manager verzekert me dat hij het heel best aankan: 'Als het erop aankomt, schrijft Tom erg snel en met behoud van kwaliteit!'
Het komend najaar staat alweer een volgende plaat op stapel en de kans dat hij dit jaar nog een keer voor concerten deze kant opkomt is ook lang niet denkbeeldig. Hij verzekert me dat we dan wat uitgebreider zullen praten. Het eten staat nog vrijwel onaangeroerd voor hem. Het hele 'diner' heeft hij zitten roken. Nu staat hij op, pakt zijn bruid en zet met vastberaden tred koers naar zijn hotelkamer.
Wie durft hier nog tussen te komen? De romance van deze volbloed romanticus is aandoenlijk. Een zwerver verliefd. Hoe was het ook afweer:

'most vagabonds I knowed don't ever want to find the culprit
that remains the object of their long relentless quest
the obsession's in the chasing and not the apprehending
the pursuit you see and never the arrest'
(Foreign Affair)

Hebben we hier te maken met zo'n uitzondering die de regel(s) bevestigt?

Notes:

N/A