Het Definitieve Tom Waits Interview -

Title: Het Definitieve Tom Waits Interview
Source: HUMO (Belgium) by Michael Tschernek. June 4, 2002 nr. 24/3222. Photography by Anton Corbijn. Transcription by "Pieter from Holland" as published on the Tom Waits Library
Date: published June 4, 2002
Keywords: Alice, Blood Money, recording, Dawn Harms, death penalty, social injustice, Poor Edward, Harry's Harbour Bazar, Alice demo tapes, Robert Wilson, Napoleone Pizza House, songwriting, fatherhood

Magazine front cover: Humo. June 4, 2002 nr. 24/3222

Accompanying pictures

Alice/ Blood Money promo picture as published in Humo magazine (Belgium), June 4, 2002 nr. 24/3222. Date: 2002 (1999?). Credits: photography by Anton Corbijn

Het Definitieve Tom Waits Interview

Tom Waits heeft twee nieuwe cd's uit, ze heten 'Alice' en 'Blood Money', en het zijn juweeltjes. Eigenlijk zou u aan die ene zin genoeg moeten hebben om nu naar de platenwinkel te hollen, maar (bent u daar nog?) we weten hoe dat gaat: de koffie staat te pruttelen, er is rijm en ijzel voorspeld, en u hebt uzelf zojuist met een verse Humo in de sofa gevlijd. Waar u vooral moet blijven liggen, want er valt nog veel meer te vertellen over de nieuwe Waitsen. Dat de songs ouder zijn dan vandaag, bijvoorbeeld: Waits heeft ze, samen met zijn vrouw Kathleen Brennan, oorspronkelijk geschreven voor twee theaterproducties van Robert Wilson. En dat ze, theater of niet, weer net zo weerbarstig en ontroerend, kleurrijk en rauw, weemoedig en hilarisch zijn als we van onze favoriete ruwe bolster gewend zijn. 'De prachtige melodie�n van de tegenwind,' besloot onze (RV) enkele weken geleden. Een interview, snel!

- Het is nu al bijna tien jaar geleden dat het toneelstuk 'Alice' zijn premi�re beleefde in Hamburg. Wat voor gevoel gaf het die songs na al die tijd weer op te graven?
WAITS � Een goed gevoel. Je stopt die liedjes in een doos, begraaft ze in de tuin, graaft ze na een paar jaar weer op, blaast er het stof wat van af, en kijk: ze zijn weer als nieuw - alsof niemand ze ooit gehoord had. Veel mensen gaan er merkwaardigerwijs van uit dat liedjes niet bestaan zolang ze niet zijn opgenomen, maar dat is natuurlijk onzin: ze waren er al die jaren, maar ze zaten in mijn hoofd.�

- Liepen de opnamesessies van de twee cd's door elkaar, of zijn ze volledig los van elkaar ontstaan?
WAITS � Los van elkaar, natuurlijk. Iedere song komt op zijn eigen manier op je af, en wat jij, de schrijver, nodig hebt, is de rust om 'm te ontvangen. Het is zoals hengelen: je moet enorm lang wachten voor er eindelijk eentje bijt. Of wacht, misschien is vliegen een betere vergelijking: eerst zit je je urenlang te vervelen op de luchthaven, en dan word je opeens onderworpen aan de pure terreur van het opstijgen. Zo gaat het tijdens de opnamen ook. Je bent constant op ontdekkingstocht, en het is zaak niet op te geven voor je gevonden hebt wat je zoekt.�

- Dat klinkt dramatisch: het zoeken is 'verveling' en de definitieve opname 'pure terreur'.
WAITS � Je hebt gelijk, die vliegtuigvergelijking is misschien wat overdreven (lacht). Maar het is soms echt wel paniek als een song zich niet laat vatten, hoor. Sommige liedjes zijn heel gewillig; ze laten zich zonder problemen op band zetten. Andere zijn boosaardig; ze halen je het bloed onder de nagels vandaan, en willen niet opgenomen worden. In zo'n geval kan alleen geduld je redden.�

- De meeste van uw platen neemt u op met dezelfde muzikanten. Doet u dat bewust?
WAITS � Ja. Een filmregisseur werkt ook altijd met 'zijn' cameraman en 'zijn' acteurs. Als je je op onbekend terrein begeeft, is het goed mensen in de buurt te hebben die je kan vertrouwen. De expeditie wordt wat minder akelig met bekende gezichten erbij.�

- Maar nieuwe muzikanten kunnen toch ook nieuwe impulsen geven?
WAITS � Ja, dat is wel zo. We hadden ook een paar nieuwe gezichten bij de opnames, onder anderen mijn nichtje Dawn Harms op viool. Al mijn muzikanten zijn vakmensen die goed weten wat teamwork is, en daar komt het bij een opname op aan. Het is zoals koken: een goed gerecht is m��r dan alleen maar goede ingredi�nten. En bij deze platen klopte alles. Ik ben er tevreden mee.�

- Bent u zelf een goede kok?
WAITS � Mmmmh.�

- Smaken uw gerechten zoals uw muziek?
WAITS � Mijn eten is nogal speciaal: stevig gekruid en aangebrand aan de buitenkant, deegachtig in het midden (lacht).�

Broodje bloeddorst

- In de loop der jaren bent u zich steeds meer op toneelmuziek gaan toeleggen, maar eigenlijk zat er al een beetje theater in uw allereerste cd 'Closing Time' uit '73. Bent u het daarmee eens?
WAITS � Nee, eigenlijk niet. Natuurlijk, theater en muziek behoren tot dezelfde wereld. In wezen doen muzikanten en theatermakers hetzelfde: ze graven in hun hoofd en proberen iets boven te halen dat boeiend of uitdagend is. En ofwel hebben ze daar succes mee, ofwel niet.�

- Toch zijn er op uw eerste platen al sporen te vinden van het muziektheater van Bertolt Brecht en Kurt Weill. Gaandeweg zijn die steeds meer op de voorgrond komen te staan.
WAITS � Toen mensen mij er voor het eerst op wezen dal mijn muziek iets weg had van Kurt Weill, heb ik gezegd: 'Dan zou ik beter eens naar die man beginnen te luisteren' (lacht). Nou, dat heb ik gedaan en ik vind zijn werk geweldig. Hij heeft aan het populaire Amerikaanse lied iets heel bijzonders toegevoegd: ironische, boosaardige, macabere humor. En daar herken ik mezelf in. Ik hou van keurige melodie�n met gruwelijke teksten, Mijn grootste plezier is: een beetje dynamiet in de benzinetank stoppen.�

- Bijvoorbeeld met een zin als 'There's always some killin' you gotta do around a farm' uit uw song 'Murder in the Red Barn'?
WAITS � Precies (lacht).�

- Nu we het toch over doden hebben: in 1824 werd Johann Christian Woyzeck in Leipzig terechtgesteld nadat hij zijn geliefde had omgebracht. In zijn stuk - de inspiratie voor 'Blood Money' - schildert B�chner hem af als het slachtoffer van een onmenselijke maatschappij. In die tijd was dat een nieuw idee, en dat is het tot op zekere hoogte nog steeds: in Texas zou Woyzeck zonder twijfel op de elektrische stoel belanden.
WAITS � Klopt: met iemand die zijn vrouw heeft vermoord, hebben ze daar weinig compassie. Er worden ginds zelfs achterlijke mensen terechtgesteld. Zo gaat dat met doden: als ie er eenmaal mee begint, wil je er altijd m��r van. Dan bouw je er een heel systeem op, een gigantische rnachinerie met maar ��n doel: mensen ombrengen. Het is zoals broodjes smeren: daar kan je ook niet mee stoppen.�

- Maar mag men volgens u op zoek gaan naar de maatschappelijke achtergronden van een misdaad?
WAITS � Zolang het geen absurde vormen aanneemt. In Amerika hebben we ooit de Twinkle-zaak gehad: een man had een hoop mensen vermoord, maar dat kwam volgens hem doordat hij na het eten van te veel Twinkles-koekjes in een suikerroes was geraakt en zijn zelfbeheersing was verloren (lacht).
� Woyzeck was hoe dan ook een slachtoffer: hij was arm, ze hebben medische experimenten op hem uitgevoerd. Ik bedoel: hoeveel arme mensen laat je executeren voor je eens onderzoekt of hun milieu misschien iets met misdaden te maken heeft? In Amerika worden de spoedgevallenafdelingen van ziekenhuizen 's nachts tegenwoordig overspoeld door kinderen van Hispanics: ze wonen in kleine, ongezonde, slecht verluchte flatjes, en daardoor krijgen ze allemaal astma. Vanaf wanneer besluit je d��r iets tegen te ondernemen, in plaats van alleen maar de symptomen te bestrijden?�

- 'Misery is the River of the World' zingt u in de openingssong van 'Blood Money'. Wat vindt u van de kruistocht van president Bush tegen de 'as van het kwaad'? Houdt dat u bezig - of zegt u, zoals in het tweede liedje van de plaat, 'Everything Goes to Hell Anyway?
WAITS � Kijk, ik ben geen politicus. Muziek is een luxeartikel. h�: voor je lekker achterovergezakt met een kop koffie in de hand op de knop van je stereo-installatie kunt drukken, moet je eerst gezorgd hebben voor de echt belangrijke dingen: eten. kleding, een dak boven je hoofd...
� Maar dat wil niet zeggen dat er geen waarheid in mijn songs zit. In 'Misery is the River of the World' zing ik ook: 'You can drive out nature with a pitchfork/ But it always comes roaring back again.' Dat klopt, denk ik. Maar goed, het blijft een liedje, het is de echte wereld niet.�

- Een song kan dus de wereld niet veranderen?
WAITS � Ik kan me niet voorstellen dat songs mensen tot politieke actie aanzetten, maar ik geloof wel dat ze je ongelooflijk kunnen ontroeren - als je ze schrijft, maar ook als je ze alleen maar beluistert. Ik heb vroeger songs gehoord die mij zo getroffen hebben dat ik dacht: 'Dat wil ik ook doen.' Net zoals een schoenmaker een schoenmakerij binnenstapt en zegt: 'H�, daar hou ik van: een hamer, spijkers, de geur van leer... Dat ben ik, dat is mijn wereld." Zo was het bij mij ook, maar dan met muziek. Geen idee waarom, maar zo was het.�

- Het personage van Marie in B�chners 'Woyzeck' wordt bij u 'Coney Island Baby'. Ook Lou Reed zong daar al over. Wat is er zo fascinerend aan Coney Island?
WAITS � Ach, het is gewoon ��n van die liedjes die in je hoofd zitten en die je wel eens voor je vriendin zingt.
� Coney Island is begonnen als een echte plek in New York waar je vroeger een bekend pretpark had, maar intussen is het meer een mythische plek geworden, ergens op het kruispunt van waarheid en droom.�

Ogenmuziek

- Over 'Alice' dan. Er wordt weleens gesuggereerd dat Charles Lutwidge Dodgson, alias Lewis Carroll, een seksuele verhouding had met Alice Liddell, de dochter van een collega, voor wie hij 'Alice in Wonderland' heeft bedacht. In de songs 'Alice' en 'Barcarole' beschrijft u zelf hoezeer Dodgson naar haar verlangt. Gelooft u zelf dat de man een pedofiel was?
WAITS � Hij koesterde ongetwijfeld heel sterke gevoelens voor Alice, maar ik kan niet zeggen hoe ver het precies ging. Misschien zat hij wel met ongepaste gedachten in zijn hoofd, we kunnen er alleen maar naar gissen.�

- E�n van de liedjes op 'Alice' heet 'Everything You Can Think Of is True'. Mogen we daaruit afleiden dat u verzinsels interessanter vindt dan de werkelijkheid?
WAITS � Nou, volgens mij overtreft de werkelijkheid nog altijd de verbeelding.
� Kijk, het grootste probleem uit de geschiedenis van de mensheid is dat wie de waarheid kent zijn mond niet opendoet, en dat wie van niks weet niet ophoudt met tetteren. Zo ontstaan verhalen - we vragen ons voortdurend af: 'Hoe zou dat of dat nu afgelopen zijn?', en wat we niet weten vullen we zelf wel aan. En overdrijving hoort daarbij, dat is menselijk.�

- En verhalen worden niet alleen verteld om zo'n gebeurtenis 'waarheidsgetrouw' weer te geven, maar ook om de toehoorders te vermaken?
WAITS � Ja, maar het is meer dan dat; een verhaal is ook een manier om te overleven. Om niet verpletterd te worden door je herinneringen moet je ze kunnen kleuren, je moet er je eigen vorm aan geven. Wij zijn net zoals de slak die over een scheermesje kruipt - aan de ene kant wat echt is, aan de andere kant wat we verzonnen hebben. Het is het oude idee van: ben ik een mens die droomt dat hij een vlinder is, of ben ik een vlinder die droomt dat hij een mens is? Misschien begint ons leven pas echt op het moment dat we doodgaan, wie zal het zeggen? Tot nu toe is er niemand teruggekomen om het ons te vertellen.�

- U grijpt in uw songs niet alleen terug naar bekende figuren uit 'Alice in Wonderland', in 'Table Top Joe' en 'Poor Edward' introduceert u ook eigen personages. Edward heeft op zijn achterhoofd een vrouwengezicht; een verhaal dat me goed lijkt te passen in uw universum.
WAITS � Dat vrouwengezicht fluistert hem 's nachts van alles in; 't is gewoon een metafoor voor bezetenheid. Ik wilde iets zeggen over dwangvoorstellingen, over mensen die niet in staat zijn hun waanzin te onderdrukken.�

- In 'Reeperbahn' duiken ook weer twee typische Waits-personages op: Rosie, een mislukte actrice, en Hans, een kerel die graag damesondergoed draagt. Prachtig, maar wat hebben zij met het wonderland van Alice te maken?
WAITS � Ik heb geprobeerd de personages van 'Alice in Wonderland' naar het hier en nu te verplaatsen. Ik vroeg me af wat het hedendaagse equivalent zou kunnen zijn van de rups met de waterpijp, de grijnzende kat, de gekke hoedenmaker. Misschien zouden dat nu mensen uit de armenwijken zijn, of psychiatrische pati�nten die uit hun inrichting zijn weggelopen, of mensen die werken in de freakshow van een circus dat de stad aandoet.�

- Wat is u, buiten die Reeperbahn, van Europa bijgebleven?
WAITS � Er schiet me een merkwaardig voorval te binnen. Toen we in Harry's Harbour Bizar in Hamburg waren, een soort rommelwinkel waar je curiositeiten uit de hele wereld kunt kopen, werd mijn tas met al mijn songs en tapes erin uit mijn auto gestolen. De dieven eisten er naderhand een enorme som losgeld voor: ze dachten dat ze een echte schat in handen hadden. Hoogst interessant (luide lach).�

- 'Alice' en 'The Black Rider' werden voor het eerst opgevoerd in Hamburg, 'Woyzeck' in Kopenhagen. Waarom niet in San Francisco, Chicago of New York?
WAITS � Misschien omdat regisseur Robert Wilson nog altijd populairder is in Europa dan in de VS. Ik heb de indruk dat het theater bij jullie toch wat verder staat dan bij ons.
� Samenwerken met Wilson is met niets te vergelijken. Die man is zijn tijd v�r vooruit. Als je naar ��n van zijn voorstellingen gaat kijken, is het alsof je midden in een droom belandt. Hij laat zijn acteurs bewegen in slowmotion; net of je naar een aquarium zit te kijken. Erg fascinerend voor zo'n wereld muziek te mogen schrijven, al heb je het gevoel dat er ook zo al muziek in zit - muziek voor de ogen.�

- U hebt als tiener een tijdje borden gewassen in een pizzeria in San Diego. Later hebt u daarover verteld dat u de menukaart op uw buik had laten tatoe�ren, die u dan aan de gasten liet zien. Een prachtige uitgangssituatie voor een verhalenbundel: je vraagt je bijvoorbeeld onmiddellijk af wat er met de kelners gebeurt als het menu verandert.
WAITS � Ja, misschien worden ze dan ontslagen, of moeten ze in de keuken gaan helpen. De prijzen zullen natuurlijk het snelst veranderen. Na een poosje heb je dan een hele serie ex-kelners die op de jaarlijkse re�nie trots elkaar hun tatoeages tonen, zoals Vietnam-veteranen elkaars oorlogswonden keuren. 'Kijk hier, toen kon je nog een ansjovispizza krijgen voor drie dollar.'
� Ik heb altijd gedacht dat die pizzeria een trefpunt voor de maffia was. Het zat er constant vol ongure types met rauwe stemmen. Ze aten iets of hingen er alleen maar rond, ze luisterden naar de muziek of kletsten wat met mijn baas. Dan troepten ze allemaal samen rond de kassa, sigaren rokend en verhalen vertellend. En op een bordenwasser let niemand, dus ik ving weleens wat op.
� Ik herinner me ��n kerel die geregeld langskwam. Iedereen noemde hem Big Nick, en ik dacht echt: dat is een heel zware jongen. Op een dag ging ik naar de winkel om groenten te kopen, en wie stond daar achter de toonbank met een witte schort om? Nick natuurlijk (lacht). Hij was gewoon bediende in de supermarkt.�

Het witte blad

- U brengt de laatste jaren minder vaak platen uit dan vroeger.
WAITS � Een mens moet zichzelf af en toe kunnen opladen, en er zijn ook nog andere dingen in het leven dan de muziek.
� Maar vroeg of laat voel ik me altijd toch weer gedwongen songs te gaan schrijven. Ik doe het niet uit noodzaak - ik beleef er veel plezier aan - maar omdat ik niet anders kan. Ik m��t het gewoon doen.�

- Wat moet ik me voorstellen bij die innerlijke dwang om songs te schrijven? Trekt u zich op vaste tijdstippen terug in uw bureautje met de melding dat u door niemand gestoord wenst te worden, of wacht u gewoon op inspiratie?
WAITS � Als ik in de studio zit, is het gewoon: om tien uur 's ochtends beginnen. Maar schrijven is anders. Ik ga ervan uit dat de songs zich 'aan de andere kant' bevinden, dat ze op jou wachten om bevrijd te worden. Ze wroeten zich een weg naar je toe, met evenveel enthousiasme als jij aan de dag legt om ze naar jouw kant te halen.
� Alles kan tot een song leiden, maar rust is meestal het beste vertrekpunt. Als ik ga schrijven, stel ik mijn kinderen altijd een vraag: 'Als je een tekening wil maken, vertrek je dan het liefst van een wit blad papier, of van een blad waar al andere tekeningen op staan?' Natuurlijk kiezen ze dan voor het witte blad. 'Goed,' zeg ik dan, 'een rustige kamer is voor een muzikant hetzelfde als een wit blad papier voor jullie. En nu als de bliksem naar buiten!'�

- Werkt u het liefst op vaste tijdstippen?
WAITS � Vroeger werkte ik vaak tot een uur of drie 's nachts, maar met kinderen gaat dat niet meer. Nu schrijf ik 's ochtends. Het heeft allebei zijn goeie kanten: 's nachts zit je hoofd vol met alles wat je de afgelopen dag hebt gehoord, en is het of je hersenen tot in de verste hoekjes volgekrabbeld zijn. 's Ochtends is je brein helemaal fris, als een schoongespoten trottoir bij zonsopgang.�

- U schrijft uw songs samen met uw vrouw, Kathleen Brennan. Hoe gaat dat precies? Ze zeggen altijd dat partners die samenwerken ofwel hun werk ofwel elkaar verliezen.
WAITS � We hebben kinderen; in vergelijking daarmee is al de rest een makkie. En we werken al samen sinds 'Swordfishtrombones' uit 1980, dus we zijn elkaars gezelschap wel gewend.�

- Had uw vrouw al songs geschreven voor u elkaar leerde kennen?
WAITS � Ze had al kortverhalen en gedichten geschreven, en ze speelde ook allang piano, maar ik denk dat ze pas echt vuur vatte toen wij zijn gaan samenwerken. Met erg vruchtbare resultaten, voor ons allebei.�

- Het ging wel gepaard met een duidelijke omslag in uw stijl. Veel van uw fans maken een onderscheid tussen uw vroege jaren zonder uw vrouw, en de jaren met haar, dus vanaf 'Swordfishtrombones'. De meeste fans hebben ook een duidelijke voorkeur voor ��n van die twee perioden. Is dat voor u ook zo?
WAITS � Ik heb een voorkeur voor het heden, of beter nog: de toekomst: er zijn nog zoveel dingen die ontdekt moeten worden. Ik schrijf mijn songs tegenwoordig wel veel sneller dan vroeger; toen was het allemaal veel meer doordacht. Destijds was ik me natuurlijk nog volop aan het ontwikkelen, en ik had een erg beperkte achtergrond.
� Misschien is het helemaal niet zo, maar ik vind het hoe dan ook een prettige gedachte dat mijn muziek complexer geworden is. Ik stop bewust verschillende lagen in mijn liedjes, zodat je ervan kan blijven genieten. Anders is een song net een lucifertje dat maar ��n keer brandt. Je moet telkens weer nieuwe dingen kunnen ontdekken in een song. En dan kan je alleen maar hopen dat het ook over tien jaar nog werkt, dat je dan ook zelf nog iets in die song kan ontdekken.�

- Songs met een blijvende kwaliteit...
WAITS � Kijk naar het Levi's-jack dat jij aanhebt: daar kan je gewoon niks verkeerd mee doen. Of neem een klassiek kostuum met revers: die dragen ze ook al tweehonderd jaar (Waits draagt een klassiek zwart pak en een wit hemd). De goeie dingen blijven, de rest verdwijnt.�

- Sommige van uw songs mogen dan complexer geworden zijn, toch laat u ook nu nog graag een wrang liedje volgen door een lieflijke, melodieuze ballade. Doet u dat bewust, eerst de deur intrappen en daarna een wiegeliedje zingen?
WAITS � Ik beweeg me zoals een kreeft: eerst naar voren, dan weer naar achteren. Eerst verkoop ik je een paar oorvijgen en daarna gaan we samen een biertje drinken (lacht). Ik weet het niet, ik hou nu eenmaal van botsende klanken en van mooie melodie�n. Ik probeer die twee zo goed en zo kwaad als het gaat te verzoenen.�

Backstagepas

- Uw muziek klinkt al uw hele carri�re lang volstrekt uniek en onmodieus. Distantieert u zich bewust van de muzikale waan van de dag, of kunt u gewoon niet anders?
WAITS � Een beetje van allebei. De meesten onder ons zijn een combinatie van waarheid en fictie, van wat we zijn en van wat we zouden willen zijn. Als je op een podium klimt, kan je twee kanten op: ofwel verzin je voor jezelf een personage, of je gaat graven naar wat er al is. Je hebt de das van je vader, de hoed van je moeder, de schoenen van je opa, de oude Ford van ome Charlie en wat weet ik nog allemaal - de onderbroeken van je zus, het skateboard van je broer - en al die bouwstenen gooi je in een grote pot en daaruit schep je jezelf.�

- Beschouwt u de Tom Waits die u geschapen hebt - zonderling, verhalenverteller, barpo�et en outlaw in ��n - soms ook niet als een soort val?
WAITS � Als het al een val is, dan heb ik ze toch zelf gespannen. En ik hoef ook niet voortdurend de artiest Tom Waits te zijn, ik kan die deur ook achter me dichttrekken.�

- En buiten die deur bent u Tom Waits, de family man?
WAITS � Daar ga ik van uit.�

- U hebt een dochter, Kelly Simone (19), en twee zonen, Casey (15) en Sullivan (10). Hebben zij nooit verlangd naar een gewone vader met een gewone job; een arbeider, of een bediende in Silicon Valley?
WAITS � Nee, dat geloof ik niet. Elke vader heeft zo zijn voordelen. Als je vader dokter is, weet je dat je goed verzorgd wordt als je je arm breekt. Als je vader timmerman is, kan hij je helpen als je een huis wil bouwen. En is je vader musicus, dan kan hij misschien een backstagepas versieren voor een optreden van je favoriete band. Natuurlijk hebben mijn kinderen weleens iets op me aan te merken, maar je pa is je pa. Ik weet zeker dat ze tevreden zijn met hun vader. En daarbij: ze hebben toch geen keuze.�

- Zou u uw kinderen de sleutel van uw Chevrolet jaargang '72 toevertrouwen?
WAITS � Hell no! (lacht).�

- Naar welke muziek luisteren uw kinderen?
WAITS � Rap, hiphop... Mijn dochter luistert ook vaak naar country.�

- Met 'Down by Law' van Jim Jarmusch en 'Short Cuts' van Robert Altman hebt u ook naam gemaakt als acteur. Zit er in de filmwereld nog meer werk voor u in?
WAITS � Ja, er zijn nog een paar dingen waar ik over nadenk. Maar er is nog niks zeker.�

- U lijkt zich steeds meer terug te trekken: u leeft helemaal afgelegen ten noorden van San Francisco, u brengt nog maar heel af en toe een plaat uit, treedt nauwelijks op... Straks verdwijnt u nog helemaal.
WAITS � Ach, ik weet dat er mensen zijn die altijd uitkijken naar nieuwe muziek van me, maar ze moeten maar geduld hebben. Het is maar muziek, h�, niet iets levensnoodzakelijks als eten of zo. Ik heb tijd nodig voor een plaat klaar is.
� En wat optreden betreft: ik heb er niks op tegen hier en daar eens een concert te geven, maar twee jaar lang onderweg zijn en iedere avond weer op een podium staan, daar ben ik te oud voor geworden. Bob Dylan, ja, die houdt van tournees. Die leeft op straat (lacht). Maar hij heeft het gemakkelijk: zijn kinderen zijn al allemaal het huis uit.�

Frisse adem

- Hoe wilt u dat de wereld u zich zal herinneren?
WAITS � Als een man die altijd piekfijn gekleed was, zorgvuldig gecoiffeerd, stijlvol geschoeid, met rechte tanden, heldere ogen, een frisse adem; een man met een veerkrachtige tred, die zei wat hij dacht (lacht).
� Op zulke vragen kan ik echt geen serieus antwoord geven. Waarom zouden de mensen zich mij moeten herinneren: omdat ik ooit een groot bruin gesneden heb gejat? Nee hoor, als er later ooit een kind op een schommel een liedje van mij zit te zingen, is het allang goed.�

- Maar dat zou toch prachtig zijn?
WAITS � Natuurlijk, dat zou geweldig zijn. Kinderen zetten je liedjes naar hun mond: (zingt een wijsje) daa daa daa daa. Of ze verzinnen een eigen tekst op jouw melodie. Maar dat is goed, dat betekent dat je song l��ft.
� Op ��n of andere manier vloeit alles wat je maakt - kleren, eten, verhalen, liedjes... - over in wat al bestaat. Het gaat deel uitmaken van een groter geheel, van een cultuur. Songs verspreiden zich zoals zaadjes. De wereld verandert ze, en zij veranderen de wereld. En zo is het goed. Zo m��t het gaan.�

Michael Tschernek
� lFA
(Foto's Anton Corbijn)

Notes:

N/A